"آيين نامه اردوهاي دانشجويي دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالي"
مصوبات شورای اسلامی شدن
مقدمه
نظر به ضرورت ساماندهي و نظارت بر سفرهاي دانشجويي به عنوان يکي از فعاليت هاي فرهنگي سازنده و مفيد در دانشگاه و براي بهره‌برداري مناسب‌تر از اين سفرها، اين آيين‌نامه براساس مصوبات شوراي‌عالي انقلاب فرهنگي به شرح زير اصلاح و ابلاغ ميشود:
1ـ «ماده واحده مقررات سفرهاي دانشجويي الحاقي به آيين‌نامه حفظ حدود و آداب اسلامي در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالي» مصوب جلسه 530 مورخ 25/9/82
2ـ «اهداف و سياست‌هاي ناظر بر برگزاري اردوهاي دانش‌آموزي و دانشجويي» مصوب جلسه 534 مورخ 5/12/82، بند 2 از ماده 4.
بخش اول: تعاريف
ماده 1) اردوهاي دانشجويي، سفر جمعي گروهي از دانشجويان است كه با مجوز دانشگاه برگزار ميشود.
ماده 2) اردوهاي دانشجويي به چهار دسته تقسيم مي‌شوند:
الف: اردوهاي فرهنگي: شامل سفرهاي زيارتي، هنري، سياحتي، راهيان نور، جهادي، تشکيلاتي و شركت در جشنواره‌هاي فرهنگي، هنري و قرآني
ب: اردوهاي علمي: شامل شركت در نمايشگاه‌ها و بازديدهاي تخصصي، كنفرانس‌ها، نشست‌ها و بازديدهاي علمي
ج: اردوهاي ورزشي: شامل اعزام تيمهاي ورزشي به مسابقات و ساير فعاليت‌هاي ورزشي
د: اردوهاي آموزشي: مصوب در واحدهاي درسي
ماده 3) اهداف اردو:
الف) تقويت و تحكيم بنيه علمي، فني، فرهنگي، اخلاقي و ديني جوانان
ب) كمك به فرآيند اجتماعي شدن و ارتقاي مهارت‌هاي اجتماعي
ج) افزايش آگاهي‌هاي عمومي در زمينه تاريخ، جغرافيا، فرهنگ و تمدن ايران
د) افزايش نشاط روحي، خود اتکايي و آشنايي با جاذبه هاي طبيعي و فرهنگي کشور
ه) جهت‌گيري ويژه براي تعميق روحيه دلبستگي به كشور و ارتقاء هويت ملي و ديني
و) آشناسازي شركت‌كنندگان با فرهنگ و معيشت مردم در مناطق محروم
ماده 4) برگزاركننده اردو: همه معاونتها، نهادها، تشكل‌ها، انجمن‌ها و كانون‌هاي داراي مجوز فعاليت همچنين واحدهاي اداري دانشگاه در راستاي شرح وظايف خود مي‌توانند مجوز برگزاري اردو دريافت كنند.
ماده 5) سرپرست اردو: يكي از دانشگاهيان (دانشجو، هيأت علمي يا يكي از كاركنان دانشگاه) است كه متعهد، داراي صلاحيت اخلاقي و عمومي، آشنا به قوانين و مقررات و تجربه کافي بوده و با معرفي نهاد برگزاركننده و تأييد و ابلاغ معاونت فرهنگي، دانشجويي و يا معاونت آموزشي دانشگاه به سرپرستي اردو منصوب ميشود.
تبصره 1: معرفي و ابلاغ سرپرست اردوهاي فرهنگي و علمي بر عهده معاونت فرهنگي دانشگاه است.
تبصره 2: معرفي و ابلاغ سرپرست اردوهاي آموزشي بر عهده معاونت آموزشي دانشگاه است.
تبصره 3: معرفي و ابلاغ سرپرست اردوهاي ورزشي بر عهده معاونت دانشجويي دانشگاه است. چنانچه دانشگاهي داراي معاونت ورزش مي باشد، معرفي و ابلاغ سرپرست اردوهاي ورزشي بر عهده معاونت ورزش است.
ماده 6) محل برگزاري اردو و مسير آن در اطلاق مقررات به منزله محدوده دانشگاه محسوب ميشود و در مدت برگزاري اردو رعايت مقررات انضباطي دانشگاه و مفاد اين آيين‌نامه الزامي است.
بخش دوم: شرايط و ملاحظات
ماده 7) در برگزاري اردوها، تدارك برنامه‌ها مي‌بايست به نحوي باشد كه منجر به تقويت و گسترش معيارها و ارزش‌هاي اسلامي شود.
ماده 8) در برنامه‌ريزي و اجراي اردوها مي‌بايست جذابيت، تنوع، نشاط، و شادابي و نيز مشاركت فعالانه شركت‌كنندگان مورد توجه قرار گيرد.
ماده 9) برنامه‌ها مي‌بايست با نيازهاي عاطفي، اجتماعي و جسمي شركت‌كنندگان در جنسيت و مقاطع مختلف تحصيلي مطابقت داشته باشد و تنوع و تعداد اردوها به نحوي لحاظ گردد كه ذائقه شركت‌كنندگان را پوشش دهد.
ماده 10) دوره‌هاي آموزشي مستقيم و غير مستقيم كوتاه مدت در برخي اردوهاي خاص مورد توجه قرار گيرد.
ماده 11) برگزاري اردوهاي دانشجويي، به صورت مختلط مجاز نمي‌باشد.
تبصره 1: هرگاه برگزاري غيرمختلط اردوهاي آموزشي مندرج در واحدهاي درسي ميسر نباشد، برگزاري اردو با مسئوليت معاون آموزشي دانشگاه و حضور استاد مربوطه، تحت ضوابط انضباطي و فرهنگي دانشگاه و با رعايت شئونات بلامانع است.
تبصره 2: رعايت اصل کاهش اختلاط غيرضروري و توجه به ضوابط و ارزش‌هاي اسلامي در زمينه اسکان و اياب و ذهاب ضروري است.
ماده 12) زمان برگزاري اردو نبايد در نظم آموزشي دانشگاه اخلال ايجاد كند.
تبصره: مرجع صدور مجوز اردو مي‌تواند در صورت ضرورت، مجوز برگزاري اردو در روزهاي فعال دانشگاه را صادر كند. مسئوليت رعايت مقررات آموزشي دانشگاه در مورد نداشتن غيبت بيش از حد مجاز به عهده دانشجو است.
بخش سوم: وظايف برگزاركننده و سرپرست اردو
ماده 13) برگزاركننده اردو براي اخذ مجوز بايد درخواست كتبي حاوي اطلاعات زير را به مرجع مندرج در ماده 22 ارائه كند:
1- نوع اردو براساس ماده2 آئين نامه، 2- مبدأ و مقصد و مسير حرکت، 3- تاريخ رفت و برگشت، 4- مسير حركت، 5- محل اقامت، 6- نوع وسيله نقليه، 7- نام سرپرست، 8- منابع مالي، 9- برنامه روزانه، کلي اردو 10- تعداد و جنسيت شركت‌كنندگان.
همچنين يك روز پيش از آغاز اردو بايد اسامي و امضاي شركت‌كنندگان و عوامل اجرايي به معاونت دانشجويي، فرهنگي يا آموزشي دانشگاه ارائه شود.
ماده 14) برگزاركننده اردوهاي داخل كشور مي‌بايست درخواست برگزاري اردو را حداقل 10 روز پيش از زمان پيش‌بيني‌شده آغاز اردو به مرجع مربوط ارائه كند.
ماده 15) برگزاري اردوهاي خارج كشور براي دانشجويان ممنوع است.
تبصره: اردوهاي زيارتي (عتبات و عمره) و شرکت در همايش، کنفرانس‌ها، فرصت‌هاي مطالعاتي و دوره‌هاي آموزشي و مهارت افزايي ويژه دانشجويان دوره دکتري از شمول اين ماده خارج است.
ماده 16) هرگونه ثبت درخواست برگزاري اردو، خارج از ظرف زماني تعيين‌شده در ماده 14و15 با صلاحديد مراجع مربوطه قابل بررسي است.
ماده 17) برگزاركننده و سرپرست اردو موظف به رعايت مقررات دانشگاه و مفاد اين آيين‌نامه در برگزاري اردو هستند.
ماده 18) سرپرست اردو ضمن عمل به شرح وظايف، مسئوليت كامل برگزاري، نظارت و اجراي دقيق برنامه اردو را كه در درخواست اخذ مجوز ارائه شده است، بر عهده خواهد داشت. تنها در صورت بروز حوادث پيش‌بيني نشده و بنا به مصالح، سرپرست اردو مي‌تواند در برنامه اردو تغييراتي ايجاد كند.
ماده 19) در طول زمان برگزاري اردو، شركت‌كنندگان نمي‌توانند بدون اجازه سرپرست، اردو را ترك كنند.
ماده 20) برگزاركننده اردو بايد حداكثر 10 روز پس از پايان اردو، گزارش جامع و مكتوب اردو را به معاونت فرهنگي دانشجويي و يا آموزشي دانشگاه تحويل دهد.
ماده 21) اطلاع‌رساني درباره برگزاري اردوها بايد از سوي برگزاركننده اردو به صورت علني و عمومي انجام شود تا كليه دانشجويان واجد شرايط به صورت عادلانه امكان ثبت‌نام در اردو را داشته باشند.
تبصره: تأکيد بر عدم حضور تکراري دانشجويان در اردوهاي کاملاً مشابه از نظر نوع و اهداف برگزاري به منظور ارائه خدمات بهتر براي ساير دانشجويان
بخش چهارم: مجوز برگزاري اردو
ماده 22) برگزاري هر اردو و يا سفر دانشجويي با شرايط زير مستلزم اخذ مجوز از شوراي فرهنگي دانشگاه است.
- استفاده از امكانات يا اموال دانشگاه در طول برگزاري اردو
- تأمين تمام يا بخشي از هزينه اردو از سوي دانشگاه
- نصب اطلاعيه رسمي در فضاهاي متعلق به دانشگاه
- استفاده از عنوان دانشگاه يا يكي از تشكل‌هاي رسمي دانشگاه در برگزاري اردو.
تبصره: كليه سفرهاي جمعي دانشجويي كه با برنامه‌ريزي متمركز وزارتين، نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاهها، سازمان مرکزي دانشگاه آزاد اسلامي، سازمان مرکزي جهاد دانشگاهي و سازمان مرکزي بسيج دانشجويي اعلام و برگزار ميشود از شمول اين آيين‌نامه خارج است.
ماده 23) مرجع صدور مجوز(شوراي فرهنگي دانشگاه) مي‌بايست حداکثر ظرف مدت 10 روز پس از ثبت درخواست برگزاري اردو، نظر نهايي خود را به برگزاركننده اعلام كند.
ماده 24) شركت افراد خارج از دانشگاه در اردوهاي دانشجويي‌ـ حسب مورد‌ـ تنها با تأييد مرجع صدور مجوز اردو امكان‌پذير است.
ماده 25) معاونت مربوطه دانشگاه موظف است شرح وظايف سرپرست و عوامل اجرايي اردو از جمله رانندگان و مقررات ويژه شركت‌كنندگان در اردو را تهيه كند و پيش از برگزاري اردو به اطلاع و امضاي سرپرست برساند.
ماده 26) مرجع صدور مجوز اردو مي‌بايد جهت نظارت بر چگونگي برگزاري اردو و عملكرد برگزار كنندگان، فرم‌هايي را براي ارزيابي اردو از شركت‌كنندگان تهيه كند و در اختيار ايشان قرار دهد.
ماده 27) مرجع صدور مجوز اردو در دانشگاه موظف است همه سوابق و مستندات هر اردو اعم از درخواست برگزاري اردو، فهرست اسامي شركت‌كنندگان و عوامل اجرايي، برگه‌هاي امضاشده شرح وظايف و فرم‌هاي تكميل‌شده نظرسنجي را نگهداري و اطلاعات اين مستندات را در قالب فرم‌هاي گزارش‌گيري سالانه وزارتين و دانشگاه آزاد اسلامي استخراج كرده و به معاونت‌هاي ذيربط ارسال نمايد.
بخش پنجم: ايمني سفر
ماده 28) برگزاركننده اردو موظف است نكات مربوط به ايمني سفر را رعايت كند. از جمله:
- استفاده از اتوبوس داراي برگه معاينه فني و بيمه‌نامه همراه با رانندگان صلاحيت‌دار مسيرهاي بين‌شهري
- استفاده از دو راننده براي مسيرهاي طولاني و بيش از 500 كيلومتر
- همراه داشتن وسايل و تجهيزات كمك‌هاي اوليه
- بيمه كليه شركت‌كنندگان در طول برگزاري اردو
- جلوگيري از حضور سرنشين مازاد بر ظرفيت در وسيله نقليه
- رعايت بهداشت عمومي (غذا، خوراكي‌ها، اماکن و ...)
تبصره 1: مراجع صدور مجوز اردو در دانشگاه ضروري است رعايت موارد فوق را به اطلاع برگزاركننده اردو برساند.
تبصره 2: در مواردي که ايمني سفر نيازمند آموزش به عوامل سفر (اعم از: برگزار‌کننده، عوامل اجرايي و دانشجويان) پيش از اردو داشته باشد، مراجع صدور مجوز اردو در دانشگاه ملزم به برگزاري کلاس آموزشي در اين زمينه ميباشند.
بخش ششم: تخلفات، شكايات و تنبيهات
ماده 29) چنانچه تخلفي در اردوها صورت پذيرد مرجع تشخيص، شوراي فرهنگي دانشگاه و مراجع رسيدگي به آن كميته انضباطي دانشگاه، هيأت نظارت بر تشكل‌هاي اسلامي، هيأت رسيدگي به تخلفات اداري ميباشند.
تبصره: در صورت تخلف در برگزاري اردو از سوي تشکل‌ها و کانون‌هاي فرهنگي، موضوع در هيئت نظارت بر تشکل‌هاي اسلامي يا شوراي فرهنگي رسيدگي مي‌گردد.
ماده 30) اگر تخلف از سوي اشخاص حقيقي (اعم از شركت‌كنندگان يا عوامل اجرايي) صورت گيرد طبق ضوابط و آيين‌نامه‌هاي موجود به آن رسيدگي ميشود.
ماده 31) چنانچه کساني در اردوهاي فاقد مجوز، از عنوان و اعتبار دانشگاه استفاده کنند و يا به شأن و منزلت (استاد، دانشجو و دانشگاه) لطمه بزنند متخلف بوده و برابر مقررات انضباطي دانشگاه با آنها برخورد خواهد شد و حق پيگيري و اعاده حيثيت از سوي دانشگاه محفوظ خواهد بود.
ماده 32) برگزاري هر اردو و يا سفر دانشجويي که به نحوي به دانشگاه و دانشجويان و يا ارکان آن نسبت داده شود، مشمول اين آيين‌نامه بوده و در صورت تخلف از اين ضوابط کميته انضباطي دانشگاه وفق مقررات دانشگاه و اين آيين‌نامه با برگزارکنندگان و ترويج‌دهندگان برخورد اثربخش نمايد.
ماده 33) به منظور پيشگيري از شکل‌گيري محافل خارج از شئون دانشگاه در اردو، به همراه بردن سازهاي موسيقي و دخانيات ممنوع مي‌باشد.
ماده 34) حراست و روابط عمومي دانشگاه بايد مانع نصب اطلاعيه‌هاي برگزاري اردوي فاقد مهر روابط عمومي دانشگاه يا مؤسسه آموزشي و پژوهشي در تابلوي اعلانات شوند.
ماده 35) ترويج فيلم و عکس از هر اردو و يا سفر دانشجويي که به نحوي به دانشگاه و دانشجويان و يا ارکان آن نسبت داده شود و منافي شئونات اسلامي و دانشگاهي باشد، تخلف محسوب ميشود و کميته انضباطي دانشگاه بايد با ترويج دهندگان برخورد مقتضي نمايد.
ماده 36) دستورالعمل هاي اجرايي اردوهاي دانشجويي، به هيچ عنوان نبايد مغاير با مفاد اين آيين نامه باشد.
ماده 37) مسئوليت اجراي اين آيين‌نامه بر عهدة "رئيس مؤسسه" مي باشد.
ماده 38) اين آيين‌نامه در يك مقدمه، شش بخش، 38 ماده و 12 تبصره در تاريخ 15/6/95 به تصويب شوراي اسلامي شدن دانشگاهها و مراکز آموزشي رسيد و از تاريخ ابلاغ به دانشگاهها و مراکز آموزش عالي لازم‌الاجرا مي باشد.